Gwarancja pochodzenia a świadectwo pochodzenia – to nie to samo!
Postępujące zmiany klimatyczne motywują rządy państw do wprowadzania mechanizmów, które promują technologie niskoemisyjne i stymulują rozwój OZE (odnawialnych źródeł energii). W Polsce są to m.in. gwarancje i świadectwa pochodzenia. Co kryje się pod tymi pojęciami? Czy oznaczają one to samo?
Czym jest gwarancja pochodzenia energii? Kto może się o nią ubiegać?
Maksymalne ograniczenie emisyjności to jeden z najważniejszych kierunków rozwoju polskiej energetyki w nadchodzących latach. Bez zmiany miksu energetycznego i działań na rzecz zastąpienia źródeł kopalnych technologiami niskoemisyjnymi nie da się jednak osiągnąć tego celu. To dlatego w całej Unii Europejskiej, w tym także w Polsce, wdrażane są systemy wsparcia OZE.
Przewidziane w ich ramach mechanizmy premiują technologie niskoemisyjne i sprzyjają transformacji energetycznej gospodarek. Stanowią więc odpowiedź na postępujące zmiany klimatyczne, wynikające m.in. ze stale rosnącej emisji gazów cieplarnianych, w tym głównie dwutlenku węgla.
Jednym z instrumentów dostępnych w obrębie systemów wsparcia OZE jest gwarancja pochodzenia. To dokument będący potwierdzeniem dla odbiorcy końcowego, że energia elektryczna, która została wprowadzona do sieci dystrybucyjnej lub przesyłowej, pochodzi ze źródeł odnawialnych lub powstała w procesie wysokosprawnej kogeneracji. Zawiera ona informacje, takie jak m.in.:
- indywidualny numer,
- ilość wytworzonej energii elektrycznej z dokładnością do 1 MWh,
- rodzaj źródła,
- typ jednostki wytwórczej.
Gwarancja pochodzenia energii – kto ją wydaje? Jakie podmioty mogą ją nabyć?
Gwarancja pochodzenia jest wydawana przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) na wniosek wytwórcy prądu z OZE. Następnie trafia do Rejestru Gwarancji Pochodzenia (RGB), gdzie nabyć ją może każdy przedsiębiorca zarejestrowany w systemie.
Decydując się na zakup gwarancji pochodzenia, możesz udowodnić klientom i kontrahentom, że w ramach prowadzonej działalności zużywasz energię elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych. W ten sposób budujesz pozytywny wizerunek firmy i wykazujesz, że zależy Ci na środowisku naturalnym.
Czym jest świadectwo pochodzenia energii?
Świadectwo pochodzenia to certyfikat, który przysługuje każdemu przedsiębiorcy wytwarzającemu energię elektryczną z OZE. Wydawane jest ono przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i stanowi potwierdzenie, że określona ilość wyprodukowanego prądu pochodzi z odnawialnych źródeł energii.
Każde wystawione świadectwo pochodzenia jest przekazywane przez URE do Rejestru Świadectw Pochodzenia, którego prowadzeniem zajmuje się Towarowa Giełda Energii (TGE). Z chwilą zapisania dokumentu na koncie ewidencyjnym wytwórca energii z OZE zyskuje do niego prawa majątkowe, które stają się towarem giełdowym i są nabywane przez podmioty prawnie do tego zobligowane.
Zgodnie bowiem z obowiązującym w Polsce prawem część przedsiębiorstw działających w Polsce (w tym np. firmy wytwarzające energię elektryczną lub sprzedające ją odbiorcom końcowym) muszą albo legitymować się odpowiednią ilością świadectw pochodzenia energii elektrycznej z OZE, albo zapłacić tzw. opłatę zastępczą. Inaczej zostanie na nich nałożona kara pieniężna.
Obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw pochodzenia odbywa się zarówno na giełdzie (w trakcie trwania sesji), jak i poza nią – w formie transakcji pozasesyjnych przeprowadzanych bezpośrednio z wytwórcami energii z OZE, które nimi dysponują. Potrzebujesz dodatkowych informacji? Więcej na temat świadectwa pochodzenia przeczytasz na stronie internetowej E.ON Polska.
Gwarancja pochodzenia a świadectwo pochodzenia – zasadnicze różnice
Istnieje kilka aspektów, które odróżniają gwarancję pochodzenia od świadectwa pochodzenia. Oto najważniejsze.
- Po pierwsze, gwarancję pochodzenia może kupić każdy przedsiębiorca, natomiast świadectwo pochodzenia jedynie podmiot zobligowany do tego prawnie.
- Po drugie, zakup gwarancji pochodzenia to dobrowolna decyzja przedsiębiorcy. Natomiast zakup świadectwa pochodzenia jest obowiązkowy. Podmiot zobligowany do niego prawnie może uniknąć kary, tylko jeśli uiści tzw. opłatę zastępczą, która jest wyższa niż cena rynkowa świadectw. Wymaga to również spełnienia określonych warunków.
- Po trzecie, w odróżnieniu od gwarancji świadectwo pochodzenia energii elektrycznej z OZE jest źródłem praw majątkowych, które są zbywalne. Wytwórca prądu z odnawialnych źródeł energii może je sprzedać, zyskując w ten sposób dodatkowe źródło przychodu. W założeniu ma to zachęcać producentów do wytwarzania prądu z OZE i dalszego inwestowania w nie.
- Po czwarte, gwarancje pochodzenia można sprzedawać nie tylko firmom zarejestrowanym w Polsce, ale również przedsiębiorstwom zagranicznym. Natomiast świadectwa pochodzenia podlegają obrotowi wewnątrzkrajowemu.
Gwarancja pochodzenia i świadectwo pochodzenia to dwa odmienne certyfikaty. Zdarza się jednak, że określenia te bywają stosowane zamiennie, co rodzi chaos informacyjny i może wprowadzać przedsiębiorców w błąd. Im więc lepiej poznasz dzielące je różnice, tym łatwiej ocenisz, którego rozwiązania potrzebujesz.