Unieważnienie znaku towarowego – czy to jest możliwe?

Po co rejestrować markę jako znak towarowy?

Część przedsiębiorców nie decyduje się na rejestrację nazwy swojej firmy, przyjmując, że po co przepłacać, skoro ich prawa chronione są chociażby przez prawo autorskie. Problem zaczyna się jednak wtedy, kiedy po nawet wielu latach oznaczenie z którego z powodzeniem korzystają rejestruje na siebie ich konkurent, czy nawet były wspólnik.

Tymczasem rejestracja znaku towarowego jest najlepszym sposobem na ochronę marki. Nie jest to ani ochrona na wieczność, ani ochrona bezwzględna. Spośród wszystkich dostępnych narzędzi jest jednak, co do zasady, najskuteczniejszym sposobem ochrony praw do marki.

Zobacz również:

• Co daje zastrzeżenie znaku towarowego?

Komu przysługuje prawo do marki?

Nie zawsze jest tak, że prawo do używania danej marki przysługuje temu, kto pierwszy zarejestrował znak towarowy. Niestety, nie każdy o tym wie. Wykorzystują to tzw. trolle od znaków towarowych. Lokalizują oni niezarejestrowane nazwy firm, rejestrują je na siebie i żądają od ich prawowitych właścicieli zapłaty. Oferują odpłatne udzielenie licencji czy odkupienie praw do znaku, grożąc natychmiastową blokadą działalności. I niestety często uzyskują to czego żądają.

Niestety w takiej sytuacji przedsiębiorca ma do wyboru albo latami walczyć o prawa do marki w sądzie... albo zapłacić szantażystom. Nie ma taniego i prostego wyjścia z tej sytuacji.

Kiedy można unieważnić znak towarowy?

Zgłoszony w taki sposób znak towarowy można próbować unieważnić. Jeżeli znalazłeś się w podobnej sytuacji, najlepiej od razu skontaktuj się z rzecznikiem patentowym, który pomoże ci wybrnąć z kłopotu.

Postępowanie w sprawie unieważnienia znaku towarowego nieuczciwego konkurenta będzie, rzecz jasna, trwało – miesiące, może lata. Będzie też wiązało się z kosztami. Dlatego lepiej zarejestrować znak towarowy gdy tylko zdecydujesz się na działanie na rynku pod daną marką.

Pamiętaj jednak, aby zrobić to porządnie – również twój znak towarowy, jeżeli zostanie mu udzielona ochrona pomimo kolizji z oznaczeniem już funkcjonującym, będzie mógł zostać unieważniony. Nawet, jeżeli będziesz działał w stu procentach w dobrej wierze.

Unieważnienie znaku towarowego – na czym to polega?

Unieważnić znak towarowy można na tych samych podstawach, które mogą stać się przyczynami odmowy udzielenia ochrony na dane oznaczenie. Mowa więc o bezwzględnych i względnych przeszkodach rejestrowych, które muszą istnieć w dacie zgłoszenia znaku do rejestracji.

a) bezwzględne przeszkody rejestracji

Są badane z urzędu przez eksperta Urzędu Patentowego, i dopiero jeżeli nie stwierdzi on ich obecności – procedura przechodzi do drugiego etapu, czyli etapu sprzeciwowego.

Eksperci z UPRP nie są jednak nieomylni. Ich wiedza również nie jest nieskończona. Może się więc zdarzyć, że dojdzie do rejestracji znaku towarowego pomimo istnienia w dacie zgłoszenia takiej przeszkody. Wówczas każdy – nie tylko ten, który ma interes w unieważnieniu praw ochronnych na oznaczenie – może próbować takie prawo unieważnić.

Do bezwzględnych przeszkód rejestracji zaliczamy następujące przypadki:

1. Nazwa nie nadaje się do odróżniania towarów i usług, czyli jest opisowa. Nie można więc zastrzec słów takich jak chociażby chleb, woda mineralna, mleko w proszku, garnitury czy fitness club. Przyczyna jest prosta – rejestracja takich określeń uniemożliwiłaby normalne funkcjonowanie na rynku.
2. Oznaczenie ma charakter ogólnoinformacyjny, tj. wskazuje na cechy oferowanych towarów i usług. Przykładami takich określeń mogą być na przykład nazwy sklepów: perfumy24 czy naczynia.pl. Wszak widząc je od razu wiesz, co oferują. Również rejestracja takich oznaczeń znacząco utrudniłaby funkcjonowanie na rynku nowym przedsiębiorcom, a przez to – ich klientom.
3. Oznaczenie należy do nazw rodzajowych, bądź takich, które weszły do języka potocznego. Przykładem mogą być cukierki krówki – pod tym określeniem kryje się obecnie określony rodzaj cukierków, choć kiedyś była to nazwa fantazyjna.

1. Nazwa jest sprzeczna z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami. Przykładami znaków których nie można zarejestrować z tej przyczyny są chociażby nazwy narkotyków, bądź grafiki które uznać można za gorszące, naruszające dobre obyczaje. Jak widzisz tutaj kwestia jest bardziej ocenna niż w przypadkach wskazanych w powyżej wymienionych przypadkach.
2. Oznaczenie zawiera elementy symboliczne, patriotyczne czy kulturowe. Najprostszymi przykładami są krzyż czy symbol Polski Walczącej. Zawierając tego rodzaju symbole w swoim logo możesz być niemal pewien, że zgłoszenie spotka się z odmową. Chyba, że ekspert Urzędu Patentowego fakt ten przeoczy. Wówczas jednak każdy, i to w każdym czasie, będzie mógł zgłosić do Urzędu wniosek o unieważnienie znaku towarowego.
3. Ostatnią z bezwzględnych przeszkód rejestracji, jednak praktycznie niemożliwą do wykrycia na etapie badania zdolności rejestrowej przez eksperta UP, jest zgłoszenie znaku w złej wierze. Czyli nie po to, aby w sposób uczciwy konkurować na rynku z innymi podmiotami, lecz w celu naruszenia cudzych praw – zarówno konkretnej osoby trzeciej, jak chociażby przedsiębiorcy który „zapomniał” zarejestrować swoją markę, jak i potencjalnego poszkodowanego – na przykład poprzez rejestrację serii znaków tylko po to, aby nikt innych nie mógł ich stosować, nie zaś w celu oferowania pod nimi konkretnych dóbr.

b) względne przeszkody rejestracji

Względne przeszkody rejestrowe nie są badane z urzędu. Nawet, jeżeli w danym wypadku występują, to ekspert Urzędu nie może na tej podstawie odmówić rejestracji oznaczenia.

Należą to nich następujące przypadki:

1. Wcześniejsze prawa osobiste bądź majątkowe. W praktyce najczęściej wchodzi w grę kwestia praw autorskich. Pamiętaj, aby zlecając grafikowi wykonanie logo swojej firmy podpisać z nim umowę o przeniesienie praw autorskich. W przeciwnym razie nawet po latach może cię spotkać niemiła niespodzianka, gdy zabroni ci on korzystać z oznaczenia, które dla ciebie stworzył.
2. Podobny lub identyczny znak towarowy jest już zarejestrowany. Taki znak, aby stanął na przeszkodzie rejestracji twojego oznaczenia, bądź też stał się przyczyną wniosku o unieważnienie znaku towarowego, musi odnosić się do oznaczania takich samych lub podobnych towarów i usług. Musi też istnieć ryzyko wprowadzenia klientów w błąd.

Sprzeciw do rejestracji znaku towarowego

Jeżeli zgłoszenie znajdujące się obecnie na etapie okresu sprzeciwowego w Urzędzie Patentowym narusza twoje prawa, możesz sprzeciwić się jego rejestracji. Śledzenie pojawiających się zgłoszeń najlepiej zlecić rzecznikowi patentowemu, który zareaguje na każdą niepokojącą sytuację.

A co jeśli przegapisz sprzeciwowy, i oznaczenie naruszające twoje prawa zostanie zarejestrowane? Wówczas w ciągu pięciu lat od momentu, kiedy dowiesz się o funkcjonowaniu na rynku takiego znaku, będziesz mógł złożyć wniosek o unieważnienie go. W przypadku przeszkód względnych prawo do złożenia takiego wniosku przysługuje tylko temu, czyje prawa zostały bezpośrednio naruszone.

Wniosek o unieważnienie znaku towarowego

We wniosku musisz wskazać znak towarowy który narusza twoje prawa, wskazać podstawę prawną i faktyczną jego unieważnienia i uzasadnić swoje stanowisko. Pamiętaj, że Urząd Patentowy jest związany wskazaną podstawą prawną unieważnienia, dlatego najlepiej wskazywać wszystkie możliwe podstawy – nawet, jeśli na dany moment nie jesteś w stanie wykazać czy uzasadnić naruszenia którejś z nich. Wniosek musisz też opłacić.