Kiedy design decyduje o sprzedaży. Ochrona wyglądu mebli od strony prawnej.

wzór przemysłowy

W niektórych branżach design produktu nie jest jedynie dodatkiem do jego funkcjonalności, ale kluczowym czynnikiem determinującym sukces na rynku. Stwierdzenie, że „ludzie kupują oczami”, znajduje swoje pełne potwierdzenie przede wszystkim w sektorze meblowym. Starannie zaprojektowane meble przyciągają spojrzenia klientów. W jaki sposób zagwarantować, że oryginalny charakter Twoich mebli nie zostanie skopiowany? Kluczem jest rejestracja wzorów przemysłowych. Dzięki zastrzeżeniu wzoru, producenci mebli uzyskują solidną ochronę prawną przed kopiowaniem.


Czym jest wzór przemysłowy?

Odnosi się on do prawa własności przemysłowej, które zabezpiecza estetyczny aspekt wyrobu – czy to całości, czy jego części. Obejmuje to elementy takie jak linie, kontury, kolory, kształt, tekstura, materiał czy ornamentacja produktu. Należy pamiętać, że ochrona wzoru przemysłowego skupia się wyłącznie na wizualnych atrybutach produktu, pomijając jego funkcjonalność oraz techniczne innowacje.

W branży meblowej wiele produktów jest zgłaszanych jako wzory przemysłowe w celu ochrony ich designu. Poniżej typy mebli, które często podlegają takiej ochronie:

  • Siedzenia: To kategoria, która obejmuje różnorodne krzesła, fotele, sofy czy pufy. 
  • Łóżka: Wzory obejmujące różne modele łóżek, w tym łóżka jednoosobowe, dwuosobowe, piętrowe czy tapicerowane. 
  • Stoły i podobne meble: W tej kategorii znajdują się stoły jadalniane, kawowe, biurka czy toaletki. 
  • Meble do przechowywania: Są to produkty takie jak szafy, komody, regały czy półki. 
  • Zestawy mebli: Obejmują one zestawienia mebli przeznaczonych do konkretnych pomieszczeń, jak salony czy sypialnie. 
  • Lustra i ramki: Chociaż nie są to typowe meble, ich design jest równie ważny w kontekście wystroju wnętrza. 
  • Wieszaki na ubrania: Zarówno wolnostojące, jak i montowane na ścianie wieszaki, które służą do organizacji garderoby. 

Zobacz również:

Gdzie zastrzec wygląd mebli?

Zależnie od zakresu terytorialnej ochrony, wygląd mebli można chronić w różnych instytucjach:

  • UPRP: Zapewnia ochronę na terenie Polski. 
  • EUIPO: Gwarantuje ochronę w całej Unii Europejskiej. 
  • WIPO: Umożliwia międzynarodową rejestrację wzoru w wielu krajach na raz. 

Decyzja o wyborze odpowiedniej instytucji powinna opierać się na strategii biznesowej oraz zakresie terytorialnej ochrony. Wielu producentów mebli ceni sobie skuteczność EUIPO w dziedzinie rejestracji wzorów przemysłowych, gdzie cały proces trwa zwykle tylko 14 dni. Koszt zgłoszenia jednego wzoru w EUIPO wynosi 350 euro, ale warto zaznaczyć, że każdy następny wzór zgłaszany w ramach tego samego wniosku jest znacznie tańszy.

Jakie kryteria musi spełnić produkt, aby uzyskać rejestrację?

Aby produkt mógł być zarejestrowany jako wzór przemysłowy i korzystać z ochrony prawnej, musi spełnić następujące wymogi:

  • Nowość: Produkt nie mógł być prezentowany publicznie przed datą zgłoszenia wniosku o rejestrację, ani przed ewentualną priorytetową datą zgłoszenia. 
  • Indywidualny charakter: Produkt powinien się wyróżniać na tle istniejących wzorów. W praktyce oznacza to, że powinien budzić odmienne wrażenie u świadomego użytkownika w stosunku do jakiegokolwiek wcześniej upublicznionego wzoru. 

Rejestracji wzoru przemysłowego dokonuje się poprzez zgłoszenie, do którego dołączane są odpowiednie materiały, takie jak zdjęcia czy rysunki przedstawiające produkt. Po pomyślnym przejściu całego procesu, wnioskodawca otrzymuje świadectwo rejestracji, gwarantujące wyłączne prawa do danego wzoru.

Korzyści z rejestracji mebli jako wzorów przemysłowych

Stań się prawnym właścicielem designu mebli

Kiedy przedsiębiorca decyduje się na rejestrację wzoru przemysłowego, nie tylko formalizuje swoje prawa do konkretnego designu mebli, ale też zabezpiecza się przed naśladownictwem.

Rejestracja wzoru wiąże się z opłatami urzędowymi, ale w zamian przedsiębiorca otrzymuje cenny dokument – świadectwo rejestracji. Jest to oficjalne potwierdzenie, analogiczne do aktu notarialnego, gwarantujące prawa własności do danej kolekcji mebli.

Właściciel, jasno wymieniony w tym świadectwie, zyskuje nie tylko pewność własnych praw, ale także renomę. Oferując kolekcję chronioną prawnie, podnosi prestiż swojej marki w oczach konkurentów i klientów, potwierdzając tym samym jej autentyczność i wyjątkowość.

Szybkie działanie w przypadku naruszeń w sieci

W sytuacji, gdy Twoje prawa do produktu są naruszane, pierwszą myślą może być podjęcie działań prawnych. Ale w erze cyfrowej, gdzie internet rządzi handlem, istnieją bardziej skuteczne i szybkie sposoby obrony praw intelektualnych.

Załóżmy, że twój innowacyjny design – na przykład oryginalny kształt krzesła – jest oferowany na platformach sprzedażowych takich jak Allegro czy Amazon. Gdy konkurencja zdecyduje się na kopię twojego projektu, nie jesteś bez środków obrony. Serwisy te mają obowiązek prawny reagować na zgłoszenia naruszeń praw własności intelektualnej. Po zgłoszeniu, że dany produkt jest podróbką twojego projektu, działanie platformy może być błyskawiczne.

Ale jak przekonać taką platformę, że to Ty jesteś prawowitym właścicielem designu, a nie ktoś inny? Tutaj nieocenione okazuje się świadectwo rejestracji wzoru przemysłowego. Posiadając ten dokument, możemy z pełnym przekonaniem i skutecznością żądać usunięcia oferty, która narusza nasze prawa. Warto dodać, że pracownicy platform sprzedażowych zazwyczaj nie wchodzą w głębsze niuanse sporu. Ich głównym zadaniem jest zweryfikowanie dostarczonych dokumentów i podjęcie działań zgodnie z nimi.

Efektywne dochodzenie roszczeń z zarejestrowanym wzorem przemysłowym

Choć blokowanie ofert naruszających nasze prawa na platformach takich jak Amazon czy Allegro jest skuteczne, niezwykle szybkie i nie wiąże się z dodatkowymi kosztami, nie chroni to przed potencjalnym naruszeniem przez konkurencję na ich stronach internetowych. Gdy polubowne środki rozwiązania sporu zawodzą i naruszenie trwa, rozpoczęcie postępowania sądowego może być nieuniknione.

Z zarejestrowanym wzorem przemysłowym, droga prawna staje się bardziej przewidywalna. Środkiem sporu nie będzie kwestia, kto ma prawa do danego wzoru – świadectwo rejestracji jest jednoznacznym potwierdzeniem. Główny punkt dyskusji skoncentruje się na tym, czy konkurencja faktycznie naruszyła prawo, oferując meble o podobnym designie.

Przed wszczęciem formalnego postępowania sądowego istnieje możliwość ubiegania się o tymczasowe zabezpieczenie roszczeń, co może prowadzić do wstrzymania sprzedaży spornych produktów przez konkurencję. Takie podejście umożliwia skuteczną ochronę naszych praw już na początkowym etapie postępowania, dając przedsiębiorcom strategiczną przewagę w procesie dochodzenia swoich praw.

Odwrócenie ciężaru dowodowego w sporze dzięki wzorom przemysłowym

Zastrzeganie wzoru przemysłowego nie podlega dogłębnej analizie przez urzędnika w kwestii spełnienia przez zgłoszony wzór kryteriów ochrony. Innymi słowy, chociaż kluczowe jest, aby wzór był nowy, możliwe jest uzyskanie ochrony dla mebli, które są w obrocie od kilku lat.

W praktyce takie podejście rodzi pewne ryzyko. Gdy właściciel wzoru przemysłowego podejmuje próbę blokowania działalności konkurencji, ta ostatnia może podjąć kroki w kierunku unieważnienia takiego prawa. Jednak rzeczywiste wyzwanie polega na procesie dowodowym. Wskutek zastrzeżenia wzoru przemysłowego, w sporze odwraca się ciężar dowodowy. Oznacza to, że konkurencja, która kwestionuje ważność zastrzeżonego wzoru, musi przedstawić dowody potwierdzające brak nowości wzoru lub jego indywidualnego charakteru.

Istnieje możliwość, że konkurencja posiada słuszne argumenty, sugerujące, że zastrzeżony wzór faktycznie nie spełniał kryteriów ochrony w dniu zgłoszenia. Niemniej jednak, aby skutecznie podważyć prawo właściciela do wzoru, niezbędne są przekonujące dowody, najlepiej poparte datą pewną. W przeciwnym wypadku, strona podważająca stawia się w niekorzystnej pozycji w sporze.

Zabezpieczenie przed trollami patentowymi dzięki świadomej rejestracji wzorów

Współczesny świat własności intelektualnej boryka się z problemem trolli patentowych. Wykorzystując uproszczoną ścieżkę rejestracji wzorów, niektóre podmioty, nie angażując się w rzeczywistą działalność produkcyjną, próbują manipulować systemem ochrony własności intelektualnej z zamiarem uzyskiwania nieuczciwych korzyści.

Często za trollami patentowymi kryją się konkurenci, pragnący hamować sprzedaż produktów innych firm. W innych przypadkach są to podmioty, które mimo braku zaangażowania w daną branżę, usiłują osiągać zyski przez groźby naruszenia praw patentowych.

Pewien głośny przypadek dotyczył chińskiego podmiotu, który uzyskał prawa do wzoru popularnego wiszącego fotela. Działania tego trolla były drastyczne – systematyczne usuwanie ofert z Allegro, co przyniosło znaczne straty wielu sprzedawcom. Procedura anulowania tego prawa była czasochłonna, pozostawiając wielu przedsiębiorców w niepewnej sytuacji przez blisko rok.

Aby ustrzec się przed takimi zagrożeniami, kluczem jest aktywna i świadoma rejestracja wzorów. Zabezpieczając prawa do kluczowych produktów na wczesnym etapie, przedsiębiorstwa budują solidną barierę obronną przed trollami patentowymi. Proaktywna ochrona własności intelektualnej nie tylko zniechęca trolle, ale też chroni przed działaniami nieuczciwych konkurentów czy byłych współpracowników. Jawne rejestry urzędów patentowych oferują łatwy dostęp do informacji o statusie praw do określonych produktów, co dodatkowo wzmacnia pewność działania w sferze biznesowej.