Przy jakim oświetleniu sztucznym pracuje się najlepiej?

oświetlenie w biurze

Praca przy odpowiednim oświetleniu sztucznym jest jednym z kluczowych czynników wpływających na efektywność, komfort oraz zdrowie osób wykonujących różne zadania, zarówno w biurze, jak i w domu. Złe oświetlenie może prowadzić do zmęczenia oczu, bólu głowy czy nawet problemów z koncentracją. W niniejszym artykule szczegółowo omówimy, jakie warunki świetlne są optymalne dla pracy, jakie parametry powinny spełniać lampy, oraz jakie znaczenie mają pomiary oświetlenia w kontekście przestrzeni roboczych.

Rola oświetlenia w miejscu pracy

Oświetlenie w miejscu pracy pełni funkcję nie tylko praktyczną, ale również wpływa na nasze samopoczucie i zdrowie. Badania wykazują, że światło o odpowiednim natężeniu i barwie może zwiększyć efektywność pracy nawet o 20%. Kluczowe aspekty związane z wyborem oświetlenia obejmują:

  1. Natężenie światła (luks)
    Natężenie oświetlenia jest mierzone w luksach i określa, ile światła pada na określoną powierzchnię. Przykładowo, zgodnie z normami, biurko w przestrzeni biurowej powinno być oświetlone światłem o natężeniu 500 lx, podczas gdy dla pracy precyzyjnej, jak rysowanie techniczne, zaleca się 750 lx. Pomiary oświetlenia pozwalają precyzyjnie określić, czy dane stanowisko pracy spełnia te wymogi.
  2. Barwa światła
    Barwa światła wyrażana jest w kelwinach (K). Światło chłodne (4000–6500 K) stymuluje koncentrację i jest odpowiednie dla miejsc pracy, podczas gdy cieplejsze barwy (2700–3000 K) sprzyjają relaksowi i tworzą przytulną atmosferę.
  3. Rozkład światła
    Równomierne oświetlenie przestrzeni eliminuje problemy z cieniami i zmniejsza obciążenie wzroku. Ważne jest także unikanie refleksów świetlnych na monitorach i innych powierzchniach roboczych.

Typy oświetlenia sztucznego

  1. Oświetlenie LED
    Oświetlenie LED jest obecnie najpopularniejszym wyborem w przestrzeniach roboczych. Charakteryzuje się wysoką wydajnością energetyczną, możliwością regulacji barwy światła oraz długą żywotnością. Dodatkowo, lampy LED minimalizują migotanie, co znacząco poprawia komfort pracy wzrokowej.
  2. Świetlówki liniowe
    Są często stosowane w biurach i halach przemysłowych. Zapewniają równomierne światło, ale mogą migotać, co bywa uciążliwe przy dłuższej pracy.
  3. Lampy halogenowe
    Rzadziej stosowane w biurach, ale mogą być użyteczne w domowych gabinetach. Dają ciepłe światło o wysokim współczynniku oddawania barw, co sprzyja pracy kreatywnej.
  4. Lampy żarowe
    Są najmniej efektywne energetycznie i rzadko stosowane w nowoczesnych przestrzeniach biurowych, choć ich ciepłe światło jest przyjemne dla oczu.

Wpływ jakości oświetlenia na zdrowie

Nieodpowiednie oświetlenie może powodować szereg problemów zdrowotnych, takich jak:

  • Zmęczenie oczu: wynikające z pracy w niewystarczająco oświetlonych miejscach.
  • Bóle głowy: spowodowane migotaniem światła lub zbyt dużym kontrastem pomiędzy monitorem a otoczeniem.
  • Problemy ze snem: ekspozycja na chłodne światło w godzinach wieczornych może zakłócać produkcję melatoniny.

Dlatego pomiary oświetlenia powinny być regularnie przeprowadzane w miejscach pracy, aby zapewnić zgodność z normami i zminimalizować ryzyko tych problemów.

laptop na biurku​​​​​​​

Normy oświetleniowe

Normy oświetleniowe określają minimalne wymagania dla różnych przestrzeni roboczych. W Polsce normą podstawową jest PN-EN 12464-1, która definiuje wymagania dotyczące natężenia, rozkładu światła oraz współczynnika oddawania barw. Kluczowe parametry to:

  • Natężenie: 500 lx dla stanowisk komputerowych.
  • Jednorodność oświetlenia: stosunek minimalnego do średniego natężenia światła nie powinien być niższy niż 0,7.
  • Unikanie olśnienia: współczynnik olśnienia UGR (Unified Glare Rating) powinien być niższy niż 19.

Znaczenie pomiarów oświetlenia

Regularne pomiary oświetlenia są kluczowe, aby zapewnić zgodność z normami oraz stworzyć komfortowe warunki pracy. Pomiary te przeprowadzane są przy użyciu luksomierzy i obejmują analizę zarówno ogólnego, jak i miejscowego oświetlenia. Pomiary pomagają w identyfikacji problemów, takich jak:

  • Niedostateczne natężenie światła.
  • Nierównomierność oświetlenia.
  • Migotanie lub inne defekty źródeł światła.

Dzięki temu można podjąć działania korygujące, takie jak instalacja dodatkowych źródeł światła, wymiana żarówek na bardziej efektywne czy dostosowanie ustawienia lamp.

Jak dobrać odpowiednie oświetlenie?

  1. Analiza potrzeb
    Należy określić rodzaj pracy wykonywanej w danym pomieszczeniu. Praca biurowa wymaga światła o natężeniu 500 lx, podczas gdy warsztaty czy laboratoria mogą wymagać 750–1000 lx.
  2. Wybór odpowiednich lamp
    W przestrzeniach roboczych warto inwestować w lampy LED z możliwością regulacji barwy i natężenia światła.
  3. Ergonomia stanowiska pracy
    Lampa biurkowa powinna być ustawiona tak, aby minimalizować cienie i odblaski. Dodatkowo należy unikać bezpośredniego kontaktu wzroku z żarówką.

Optymalne oświetlenie sztuczne odgrywa kluczową rolę w tworzeniu komfortowych warunków pracy. Parametry takie jak natężenie, barwa światła czy równomierność jego rozkładu powinny być dostosowane do rodzaju wykonywanej pracy. Regularne pomiary oświetlenia są niezbędne, aby zapewnić zgodność z normami oraz chronić zdrowie pracowników. Inwestycja w wysokiej jakości oświetlenie przynosi korzyści zarówno w postaci zwiększonej produktywności, jak i lepszego samopoczucia użytkowników.



 

Tekst sponsorowany: Pomiary oświetlenia Termolight - termolight.pl

Zobacz również