Darowanie udziałów w spółce
Darowizny nie są prawnie skomplikowane, wiele osób korzysta z powodzeniem z umowy darowizny, jednak jeśli chodzi o darowanie udziałów w spółce z o o. sytuacja wymaga ostrożności i spełnienia warunków, jakie zostały zawarte w przepisach. Najczęściej do darowania udziałów w spółce dochodzi w obrębie rodziny, ale nie zawsze.
Zasada darowizny
Podstawową zasadą darowizny jest zachowanie formy aktu notarialnego, co zawarte jest w zapisach kodeksu cywilnego. Ta reguła ma jeden wyjątek. Otóż nie jest potrzebna forma aktu notarialnego, gdy przedmiot darowany został już przekazany obdarowanemu. Jeśli chodzi o udziały w spółce to nadmienić warto, iż każdemu wspólnikowi należy się swoboda w dysponowaniu swoimi udziałami. Może je zbywać dowolnie co oznacza nic innego jak przeniesienie własności udziałów z jednego podmiotu na drugi. Zbycie to może nastąpić w drodze sprzedaży, zamiany lub darowizny. Tym samym umowa darowizny udziałów w spółce z o.o. nie jest odosobniona. Jedynym ograniczeniem co do zbycia może być umowa spółki, w której wystąpić mogą warunki zbycia jak konieczność uzyskania zgody wszystkich wspólników.
Forma zbycia udziałów i darowizny
Według zapisów kodeksu spółek handlowych każde zbycie udziałów spółki winno następować w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Nie jest to akt notarialny, co często stanowi pomyłkę. W praktyce notarialne poświadczenie podpisu polega na weryfikacji tożsamości osoby podpisanej pod dokumentem co poświadcza pieczęcią notarialną. Natomiast jeśli chodzi o darowiznę, by była ważna winna być sporządzona w formie aktu notarialnego. Sprawę komplikuje zwolnienie darowizny z aktu notarialnego po fakcie darowania. Udziały spółki nie mają formy materialnej, w związku z tym trudno uznać kiedy i jak zostały przekazane. W praktyce rodzi to wiele wątpliwości i sporów. Można uznać, iż do zbycia udziałów spółki z o.o. Przez darowiznę wystarczy forma pisemna z podpisami notarialnie poświadczonymi. Jest to forma prostsza i tańsza, wygodniejsza. Dla bezpieczeństwa w umowie darowizny dobrze jest dopisać datę przeniesienia własności udziałów.
Pozostałe warunki
Przymierzając się do darowizny warto pamiętać o kwestiach podatkowych. Jeśli darowizna ma tyczyć się kręgu osób najbliższych wymienionych w ustawie, umowa darowizny zwolniona będzie z podatku od darowizn. Jeśli chodzi o osoby spoza grupy zero płatność podatku zależna jest od formy darowizny. Jeśli jest to akt notarialny, to notariusz we własnym zakresie wylicza i pobiera podatek, który następnie przekazuje organom podatkowym, jednak jeśli jest to jedynie umowa pisemna z poświadczonymi podpisami przez notariusza, sumę podatku należy wyliczyć i opłacić samodzielnie.
Oprócz podatków znaczenie dla darowizny mogą mieć zapisy umowy spółki. Dobrze jest je przeanalizować i dopełnić formalności jak np. uzyskać zgodę zarządu lub zgromadzenia wspólników na zbycie udziałów. Pamiętać należy, że taka zgoda musi mieć formę pisemną.
Darowizna rodzi również zobowiązania w kwestii zmian w KRS. Konieczne jest zawiadomienie spółki o darowiźnie, zaktualizować księgę udziałów spółki, dokonać wpisu zmieniającego w KRS, chyba że nabywca posiada mniej niż 10% udziałów spółki. Dodatkowo wspólnika nabywcę udziałów należy zgłosić do CRBR (Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych) o ile wspólnik posiada więcej jak 25% wszystkich udziałów spółki.