KRZ, KRD i BIK - poznaj różnice między nimi
KRZ, KRD i BIK - poznaj różnice między nimi
Część osób z zadłużeniem uważa, że długi są wyłącznie ich sprawą i jeśli nikomu o nich nie powiedzą, to te zostaną wyłącznie ich tajemnicą. Jednak wbrew pozorom informacje o zadłużeniu są dostępne w wielu miejscach. Jednym z nich są biura informacji gospodarczych. Jakiego rodzaju informacje gromadzi każde z nich i kto ma do nich dostęp?
Z jak zadłużony
Zanim przejdziemy do poszczególnych rejestrów o osobach zadłużonych, warto wyjaśnić, czym jest właściwie dług. Zadłużeniem jest każde zobowiązanie, które nie zostało uregulowane przez zobowiązanego w terminie, a po którego dacie płatności minęło 30 dni. W przypadku różnego rodzaju rejestrów zobowiązań istotna jest też kwota nieuregulowanej płatności. I chociaż ta z reguły musi wynieść min. 200 zł, aby trafić na listę dłużników, to tak naprawdę każda nieuregulowana w terminie kwota jest zadłużeniem. A tych, nawet najmniejszych, nie warto bagatelizować. Z biegiem czasu może się bowiem okazać, że odsetki z tytułu zalegania z płatnością i inne dodatkowe koszty (np. wysłanych do zobowiązanego upomnień) finalnie zwielokrotnią kwotę do spłaty.
Mam długi – gdzie mogę trafić?
W Polsce dostępnych jest kilka baz, w których gromadzone są informacje o długach. Różnią się one pomiędzy sobą rodzajem przetwarzanych danych i ich źródłem. Do najbardziej znanych należą Krajowy Rejestr Długów (KRD) czy Biuro Informacji Kredytowej (BIK). Istnieją jednak jeszcze inne bazy gromadzące informacje o posiadanych zobowiązaniach, np. ERIF BIG S.A. czy BIG InfoMonitor. Od stosunkowo niedawna, bo od końca 2021 r., działa też Krajowy Rejestr Zadłużonych, gdzie również są gromadzone specyficzne informacje o zaległych zobowiązaniach Polaków.
BIK – informacje finansowe w jednym miejscu
Jedną z baz, w której są gromadzone informacje o wszystkich (nie tylko niespłaconych) zobowiązaniach jest Biuro Informacji Kredytowej – BIK. Założona przez prywatne banki i Związek Banków Polskich baza ma za zadanie zbieranie i udostępnianie informacji o wszystkich dotychczasowych zobowiązaniach klienta. Co ważne, w BIK gromadzone są informacje nie tylko o aktualnych czy niespłaconych kredytach lub pożyczkach, ale również o tych, które pojawiły się w przeszłości i zostały spłacone w terminie. Dane gromadzone w BIK stanowią dla banków podstawę do oceny historii kredytowej klientów ubiegających się o kolejne zobowiązania finansowe. Informacje o terminowych spłatach dotychczasowych produktów finansowych przekonują bank, że warto takiemu klientowi zaufać. Wręcz odwrotnie działają informacje o długach, które skutecznie przekreślają szansę na kredyt czy pożyczkę. Informacje o wszystkich zobowiązaniach klientów są przekazywane do BIK przez banki i inne instytucje finansowe współpracujące z BIK.
Baza nierzetelnych, czyli KRD
Zupełnie inne dane gromadzi Krajowy Rejestr Długów, czyli KRD. Jak sama nazwa jasno wskazuje przedmiotem gromadzonych danych są niespłacone zobowiązania. Podstawą do zgłoszenia nierzetelnego klienta jest posiadanie przez niego zobowiązania na min. 200 zł, od którego terminu płatności minęło 30 dni. Informacje o dłużnikach nie trafiają do bazy automatycznie (jak w przypadku BIK) tylko na podstawie dokonanych przez wierzycieli zgłoszeń. Co ważne, dane zgromadzone w KRD również są weryfikowane przez szereg instytucji finansowych w procesach udzielania kredytów, pożyczek. Co więcej, z bazy korzysta też szereg firm usługowych świadczących chociażby usługi telekomunikacyjne (weryfikacja podczas podpisywania umów abonamentowych) czy sklepy oferujące zakupy ratalne. Tym samym figurowanie w KRD skutecznie zamyka przed dłużnikiem furtkę do wielu produktów i usług, nie tylko finansowych.
Baza o egzekucjach i upadłościach – KRZ
Wcześniej wspomniany Krajowy Rejestr Zadłużonych gromadzi jeszcze inne dane o nierzetelnych klientach i kontrahentach. Do tego rejestru trafiają informacje o wszystkich wszczętych postępowaniach upadłościowych, restrukturyzacyjnych czy egzekucyjnych. Baza gromadzi też informacje o wszczętych postępowań w sprawach zakazu prowadzenia działalności gospodarczej. Te wszystkie informacje są cenne nie tylko dla instytucji finansowych, ale również dla potencjalnych kontrahentów czy klientów, na których drodze stanęły firmy bądź osoby, wobec których zostało wszczęte któreś z ww. postępowań. Co ważne, baza – podobnie jak KRD czy BIK – umożliwia weryfikację interesującej nas osoby czy podmiotu. Do sprawdzenia informacji w KRZ wystarczy logowanie do bazy poprzez profil zaufany czy aplikację mObywatel.
Warto sprawdzać i być sprawdzanym
Jak widać, informacje o problemach finansowych nie są wcale ściśle tajne, a osoby czy podmioty, dla których takie informacje są niezbędne do podjęcia decyzji w sprawie współpracy czy udostępnienia konkretnej usługi czy produktu, mogą je zdobyć bez większego problemu. Z jednej strony dostęp do informacji o dłużnikach daje możliwość uniknięcia kooperacji z nierzetelnym partnerem. Z drugiej strony świadomość udostępnienia informacji o nieuregulowanych zobowiązaniach powinna stanowić dla zadłużonych dodatkową motywację do jak najszybszego uporania się z nimi. Spłacenie przeterminowanych zobowiązań sprawia bowiem, że negatywne wpis chociażby z KRD zostaje usunięty. Dlatego warto pamiętać, że długi nie są wcale tak prywatną sprawą jak mogłoby nam się wydawać.
