Jakie są korzyści z utworzenia dokumentacji cen transferowych?

dokumentacja cen transferowych

Przedsiębiorstwa należące do grupy kapitałowej to podmioty powiązane. Powiązanie to może mieć charakter kapitałowy (np. jedna firma posiada co najmniej 25% udziałów innej) albo osobowy (np. w zarządach dwóch firm zasiadają te same osoby). Transakcje dokonywane pomiędzy podmiotami z grupy są bardzo często spotykane i logiczne z operacyjnego, jak i z finansowego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzi ryzyko, że przedsiębiorstwa w ramach jednej grupy będą się traktować w sposób preferencyjny. Aby temu zapobiec, powstało narzędzie podatkowe w postaci dokumentacji cen transferowych (TP, od ang. Transfer Pricing). Ceny transferowe to wszystkie warunki transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Sporządzanie ich dokumentacji jest obowiązkiem formalno-prawnym. Co dokładnie obejmuje dokumentacja i czy ma jakieś zalety? Czy dotyczy ona wszystkich podmiotów powiązanych?


Co to jest dokumentacja cen transferowych?

Dokumentacja cen transferowych to dokument wykazujący, że transakcja pomiędzy podmiotami powiązanymi została zawarta na warunkach rynkowych (czyli bez preferencyjnych zasad, uniemożliwiających uczciwą konkurencję).

Prawidłowo sporządzona dokumentacja cen transferowych stanowi podstawę do udowodnienia, że transakcje takie jak kupno/sprzedaż, poręczenie, pożyczka, obligacje i in., przebiegały zgodnie z prawem. Dokument ten jest niezbędny w trakcie kontroli organów podatkowych. Obowiązek jego sporządzenia regulują ustawy o CIT i o PIT.

Co obejmuje dokumentacja cen transferowych?

Dokumentacja cen transferowych to zbiór informacji dot. poszczególnych transakcji. Znajduje się w niej opis przedmiotu transakcji oraz dane o roli, jaką odegrały w niej poszczególne podmioty. W dokumencie musi znaleźć się również informacja o przyjętej metodzie ustalania TP.

W dokumentacji cen transferowych należy określić koszty transakcji, formę i termin zapłaty, a także sposób kalkulacji oczekiwanych zysków (w przypadku świadczeń materialnych) lub korzyści (w przypadku świadczeń o charakterze niematerialnym). Jeśli na wartość transakcji miała wpływ strategia gospodarcza podmiotu, niezbędne jest uwzględnienie jej opisu. Należy wykazać również wszystkie inne czynniki, który wpłynęły na wartość przedmiotu transakcji.

Jakie są zalety sporządzania dokumentacji cen transferowych?

Sporządzenie dokumentacji cen transferowych to przede wszystkim obowiązek podatkowy. Rzetelna dokumentacja minimalizuje możliwość zakwestionowania wykazanych kosztów uzyskania przychodu w przypadku kontroli organów podatkowych. Co za tym idzie, podatnik uniknie grzywny (która może wynieść nawet do 720 stawek dziennych) oraz sankcji podatkowych i odsetek, a także ryzyko konsekwencji karnych dla członków zarządu firm.

Dokumentacja cen transferowych sporządzana na bieżąco i w sposób fachowy, wpływa na zwiększenie bezpieczeństwa podatkowego transakcji, stanowi bowiem zbiór dowodów na jej rynkowy charakter. W dokumencie prezentowane są wszystkie okoliczności, które mają wpływ na transakcję oraz na wysokość wynagrodzenia.

Które podmioty obowiązuje dokumentacja cen transferowych?

Do sporządzania dokumentacji cen transferowych zobowiązane są podmioty powiązane kapitałowo lub osobowo (czyli np. gdy jeden podmiot posiada znaczącą część udziałów drugiego albo gdy prezesem zarządu w dwóch podmiotach jest ta sama osoba). Dodatkowo na obowiązek dysponowania dokumentacją TP wpływa wartość progów transakcyjnych – do momentu ich przekroczenia, dokumentacja nie będzie wymagana.

Dokumentacja cen transferowych jest również obowiązkowa w przypadku podmiotów, których siedziba znajduje się na terenie kraju stosującego szkodliwą konkurencję podatkową (czyli w tzw. raju podatkowym). Dla takich transakcji progi transakcyjne są znacznie niższe. Można również skorzystać z przewidzianych prawem zwolnień (np. dla transakcji o niskiej wartości dodanej).

Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi są uzasadnione nie tylko organizacyjnie, ale i logicznie. Z uwagi na ochronę interesów państwa i konkurencji, nie mogą one jednak wiązać się z faworyzowaniem firm należących do tej samej grupy kapitałowej, co automatycznie zmniejsza konkurencyjność przedsiębiorstw spoza grupy. Prawo jest w tym względzie bardzo surowe a kontrole odznaczają się wysoką skrupulatnością. Aby nie narazić się na ryzyko doszacowania dochodu uzyskanego dzięki cenom transferowym, jeśli organy podatkowe w toku kontroli uznają, że zostały one ustalone w sposób nierynkowy, należy dysponować rzetelnie sporządzoną dokumentacją TP.