Rynek odwróconej hipoteki w Polsce. Fundusze wypłaciły seniorom prawie 30 mln zł

Odwrócona hipoteka to nazwa usługi, która polega na wypłacaniu klientowi dożywotniej renty przez instytucję finansową w zamian za przeniesienie na nią prawa własności nieruchomości. Klient w umowie notarialnej zostaje jednocześnie objęty gwarancją dożywotniego zamieszkania we wskazanym lokalu.

ZPF na podstawie danych od zrzeszonych w organizacji funduszy hipotecznych podsumował rozwój rynku odwróconej hipoteki w latach 2010 - 2022.

Raport ZPF o odwróconej hipotece. Najważniejsze wnioski

W okresie 2010 - 2022 fundusze hipoteczne należące do ZPF wypłaciły klientom renty dożywotnie w łącznej kwocie 29,5 mln zł. Pieniądze otrzymywane dodatkowo przez seniorów stanowią zwykle nawet połowę ich miesięcznych dochodów z tytułu emerytur z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 

- Zgodnie z danymi ZUS największy odsetek wypłacanych emerytur w 2022 r. mieścił się w przedziale 1800-2200 zł miesięcznie. Kwoty te nie pozwalają osobom starszym na pokrycie wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem, dlatego tak istotny staje się dopływ środków z renty dożywotniej - wskazuje Katarzyna Brzeska - Miksa, Prezes Funduszu Hipotecznego FAMILIA.

Z raportu ZPF wynika, że klientami funduszy hipotecznych są najczęściej seniorzy w przedziale wiekowym 75 - 80 lat. Na koniec 2022 r. średni wiek klienta wyniósł 76,5 roku. To około trzy lata mniej niż w 2016 roku.

- Zainteresowanie otrzymywaniem dożywotniej renty rośnie wśród coraz młodszych osób. To w dużej mierze efekt rosnących kosztów życia - mówi Katarzyna Brzeska - Miksa.

- Renta dożywotnia jest świetnym narzędziem, które może odciążyć polski system emerytalny oraz senioralne portfele, zwłaszcza w okresie szalejącej inflacji. Liczba podpisywanych umów rośnie, ale czekam na czasy, w których hipoteka odwrócona będzie rozwiązaniem powszechnym - mówi Robert Majkowski, Prezes Funduszu Hipotecznego DOM.

Renta dożywotnia jest najczęściej wypłacana mieszkańcom województwa mazowieckiego - według danych na koniec 2022 r. znajdowało się w nim 28 proc. nieruchomości zarządzanych przez fundusze hipoteczne. Na drugim miejscu jest województwo pomorskie (12 proc.), a na trzecim - śląskie (9,9 proc.).

Łączna wartość nieruchomości zarządzanych przez fundusze hipoteczne wyniosła na koniec 2022 r. 149,2 mln zł. Średnia powierzchnia pojedynczej nieruchomości objętej umową o rentę dożywotnią to 52,1 mkw

Emerytury według Polaków. Świadczenia nie zapewnią odpowiedniego poziomu życia

Taką opinię wyraża prawie trzy czwarte Polaków w prowadzonych cyklicznie badaniach rynku consumer finance ZPF oraz Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH (IRG SGH). Jednocześnie 44 proc. ankietowanych twierdzi, że nie podejmuje żadnych działań, by zwiększyć swoje dochody na emeryturze.

W 2022 r. 12,0 proc. respondentów deklarowało, że regularnie oszczędza dodatkowe środki na emeryturę. W średnim terminie można zaobserwować w tym obszarze trend wzrostowy - w 2008 r. oszczędzanie na emeryturę deklarowało jedynie 2,5 proc. ankietowanych.

- Popularność hipoteki odwróconej w Polsce jest coraz większa. Wciąż jednak skala rozwoju tego rynku jest znacznie niższa od rynków Europy Zachodniej, np. Wielkiej Brytanii. Na hipotekę odwróconą warto patrzeć w szerokiej perspektywie i widzieć w niej nie tylko usługę wspierającą senioralny budżet, ale przede wszystkim jeden z elementów długofalowej polityki bezpieczeństwa finansowego osób starszych - mówi Marcin Czugan, Prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych.