Ile wzrośnie rata kredytu w zależności od wzrostu stóp?

Maciej Przygórzewski

Dlaczego wzrosną stopy?

Stopy procentowe rosną, gdy inflacja przyspiesza powyżej celu inflacyjnego. Podnoszenie stóp powoduje, że społeczeństwu bardziej opłaca się oszczędzać, a mniej zadłużać. Ograniczając w ten sposób konsumpcję, ogranicza się również wzrost cen. - W Polsce nie mamy jeszcze tej sytuacji, ale szybki wzrost wynagrodzeń, spadek bezrobocia oraz wzrost gospodarczy wskazują, że problem ten może się z czasem ujawniać. Nie bez znaczenia jest też wyraźny wzrost cen ropy naftowej, będącej składową cen towarów, jako koszt transportu. Z drugiej strony trudno nie wspomnieć o naciskach politycznych na nie podnoszenie stóp. Droższy kredyt i lepsze lokaty to mniejsza konsumpcja. Rząd jest zainteresowany wzrostem gospodarczym a nie oszczędnościami obywateli. Dlatego też banki centralne powinny być niezależne, by móc łatwiej bronić się przed presją – tłumaczą analitycy walutowi serwisu Walutomat.pl.

USA podnosi, UE wstrzymuje

Stany Zjednoczone podniosły już 8 razy stawki o 0,25% od minimów po kryzysie z 2008 roku, tym samym osiągając wartość o 0,5% wyższą niż Polska. Z drugiej strony Unia Europejska wciąż nie rozpoczęła procesu podnoszenia stóp procentowych. To właśnie ta dysproporcja powoduje, że kapitał tak chętnie przepływa na drugą stronę oceanu, gdzie może być lokowany z większym zyskiem. W naszym regionie warto zwrócić uwagę, że część państw rozpoczęła już proces podnoszenia stóp. Czesi podnieśli od drugiej połowy 2017 roku stopy procentowe o 1,5%, osiągając ten sam poziom co Polska. Węgrzy z kolei wciąż utrzymują rekordowo niską stawkę 0,9%. Rumunia w tym roku zwiększyła stopy procentowe z 1,75% na 2,5%. Z kolei Bułgarzy, podobnie jak Węgrzy, wciąż utrzymują rekordowo niskie stopy. Wszystkie te kraje natomiast mają mniejsze lub większe problemy z przyspieszającą inflacją.

Wpływ stopy na kredyty i lokaty

Jak zmienią się lokaty i raty kredytów w razie wzrostu stóp procentowych w Polsce? W przypadku lokat sprawa jest prosta: skoro stopy procentowe rosną o 0,25% to i lokaty powinny przeciętnie o tyle samo lepiej być oprocentowane w skali roku. Jest to łatwo policzalne i daje nam co roku złotówkę na każde 400 zł lokaty. Problem zaczyna się z symulowaniem kosztu kredytu, gdzie spłacany jest jeszcze kapitał. Wpływ podwyżek stóp dla kilku przykładowych scenariuszy ilustruje tabela, sporządzona przez analityków Walutomat.pl. Jeśli klient spłaca kredyt w wysokości 350 000, marża wynosi 2%, kredyt udzielony został na 30 lat, a raty kredytowe są równe, z takiego kredytu obecnie rata wynosi 1571,66 zł.

Jak widać na każde pół procenta podwyżki stóp procentowych przypada około 100 zł podwyżki raty. Uspokajająco może działać informacja, że nie obniżyliśmy stóp tak mocno jak inne kraje, to może nie będziemy aż tak mocno ich podnosić kiedy w końcu zacznie się cykl podwyżek.

Czego się spodziewać w Polsce?

Dotychczasowe wypowiedzi członków Rady Polityki Pieniężnej nie pozostawiają złudzeń. Bez wyraźnych dużych zmian w otoczeniu makroekonomicznym, raczej nie zobaczymy podwyżek stóp w najbliższych miesiącach. Pierwsze szacunki mówią o drugiej połowie 2019 roku, ale raczej jego końcu. Tak długo zresztą jak inflacja nie przekroczy celu inflacyjnego wraz z tolerancją 1% nie należy się spodziewać ruchów w tym temacie. Warto przypomnieć, iż dotychczas RPP była znana ze spóźnionych reakcji na zachowanie rynku. Jeżeli ta chęć to niereagowania zbyt szybko, ale obserwowania sytuacji zostanie utrzymana, może się okazać, że pierwsze podwyżki zobaczymy dopiero w 2020 roku.

Warto natomiast już teraz zacząć oswajać się z myślą że w przeciągu roku/dwóch w budżecie gospodarstwa domowego, obciążonym kredytem hipotecznym, trzeba będzie znaleźć miejsce na dodatkowe środki.