Przedsiębiorcy nie wierzą w koniec wysokiej inflacji w tym roku
Podwyższona inflacja doświadcza polską gospodarkę już od dwóch lat, negatywnie oddziałując na konsumentów i przedsiębiorstw. Jak wynika z najnowszych badań zrealizowanych wśród mikro, małych i średnich firm dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor, gwałtowny wzrost cen szkodzi większości MŚP, przede wszystkim pogarsza kondycję i blokuje rozwój firm. Powoduje również wzrost nieetycznych zachowań w biznesie m.in. bezpodstawne podnoszenie cen i opóźnianie płatności. Według danych zgromadzonych w bazach BIG InfoMonitor i BIK, w I półroczu br. zaległości firm wobec banków i B2B podwyższyły się o 1,8 mld zł, czyli prawie tyle co w całym zeszłym roku. Odsetek podmiotów przyznających, że mają problem z płatnościami wzrósł z 16 do 22 proc.
Ponad 63 proc. przedsiębiorców uważa, że inflacja ogranicza rozwój i konkurencyjność ich działalności gospodarczej, pogarsza też kondycję finansową. Inflacja i idąca za nią drożyzna to również obecnie największe wyzwanie dla większości firm sektora MŚP, dystansujące takie problemy jak trudności z zatrudnianiem pracowników i spadek sprzedaży. Pozytywny wpływ inflacji na biznes notuje jedynie 2 proc. ankietowanych firm – wynika z badania Skaner MŚP Keralla Research dla BIG InfoMonitor.
Inflacja przyczyną wzrostu nieetycznych zachowań w biznesie
Trwający już ponad dwa lata okres przyspieszonego wzrostu cen, począwszy od 5 proc. w lipcu 2021 r., przez dwucyfrowe zmiany po wybuchu wojny w Ukrainie od marca 2022 r., daje się gospodarce we znaki. I choć inflacja wreszcie zaczęła spadać, nadal pozostaje wysoka, szczególnie, że bazą nowych obliczeń są mocno podkręcone ceny z zeszłego roku. Dla większości firm sytuacja jest męcząca, a ponad 40 proc. przedsiębiorców, głównie małych firm zatrudniających od 10 do 49 pracowników, widzi też wynikający z tej sytuacji wzrost nieetycznych zachowań wśród przedsiębiorców, klientów i kontrahentów. Co trzeci badany obserwuje przede wszystkim praktykę ciągłego podnoszenia cen, bez związku z kosztami. Ponad 28 proc. podaje także, że kontrahenci po prostu unikają terminowego regulowania zobowiązań.
Zjawisko to potwierdza dynamika zmian zaległości przedsiębiorstw widoczna w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor oraz w bazie informacji kredytowych BIK. - Drugi kwartał br. był kolejnym, w którym wartość nieopłacanych terminowo faktur i kredytów podwyższyła się o 0,9 mld zł. W całym pierwszym półroczu br., wartość nieopłacanych terminowo zobowiązań kredytowych i pozakredytowych przyspieszyła, zwłaszcza w największych sektorach gospodarki – transporcie, przemyśle i handlu, ale również w takich branżach jak kultura i rozrywka, hotele i zakwaterowanie oraz działalność profesjonalna naukowa i techniczna. Przez 6 miesięcy tego roku przybyło prawie 1,8 mld zł zaległości, do 41,24 mld zł. Dla porównania w całym 2022 r. było to 2,2 mld zł (6 proc.), a w ciężkim covidowym 2021 r. - 3,8 mld zł (wzrost o ponad 11 proc.) - zwraca uwagę Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor.
Gdy przedsiębiorcy nie otrzymują płatności w terminie, sami mają też kłopot z regulowaniem swoich zobowiązań, wspominają zresztą o tym w najnowszym badaniu Skaner MŚP. Gdy na koniec minionego roku 16 proc. przedsiębiorstw informowało, że zalegało z płatnościami zobowiązań, obecnie, choć do końca roku zostało jeszcze wiele miesięcy, takie doświadczenia ma już 22 proc. ankietowanych.
Obok dwóch najczęściej obserwowanych przez reprezentantów firm MŚP nieetycznych zachowań kontrahentów, czyli bezpodstawnego podnoszenia cen i ociągania się z płatnościami, niemal co piąty badany, wskazuje też na zjawisko „podbierania” klientów. - A ponad 12 proc. ze wspominających o nieetycznych zachowaniach spowodowanych inflacją, zwraca uwagę na dużo mniejszą przewidywalność, niedotrzymywanie słowa i zmiany umów. Według co dziesiątego respondenta, spadło też wzajemne zaufanie w biznesie. Przedsiębiorcy informują również o presji klientów na wykonanie inwestycji w kosztach, obliczonych przed wysoką inflacją oraz o unikaniu wykonywania zobowiązań.
- Przytłoczeni inflacją przedsiębiorcy, niestety na razie nie widzą perspektyw na poprawę. Ponad połowa biznesu nie spodziewa się, że zjawisko to skończy się w tym roku. Pesymistami są szczególnie przedstawiciele usług i przemysłu. Na osłabienie wzrostu cen przed 2024 r. liczy co trzeci z reprezentantów firm MŚP – mówi Sławomir Grzelczak.
Badanie zrealizowane w ramach projektu „Skaner MŚP”, przez Instytut Keralla Research, prowadzone co kwartał wśród mikro, małych i średnich firm. Próba = 500, technika: wywiady telefoniczne, termin: lipiec 2023
