Coraz miej Polaków jest w stanie oszczędzać, rośnie też liczba zadłużonych gospodarstw domowych.
Maleje grupa gospodarstw domowych, które są obecnie w stanie zgromadzić oszczędności. Według najnowszej edycji badania rynku consumer finance przeprowadzonego przez ZPF i IRG SGH udaje się to tylko nieco ponad 40% Polaków, a w porównaniu do ubiegłego roku odsetek ten zmalał o 16 p.p. Inflacja jest dominującym czynnikiem, który wpływa na brak zdolności do oszczędzania. Aż 23% respondentów jest obecnie na tzw. minusie - redukuje oszczędności lub zadłuża się.
Z ostatniego badania rynku consumer finance ZPF i IRG SGH w I kwartale 2022 r. wynika, że zmalał odsetek gospodarstw domowych, które deklarują zdolność do oszczędzania. Obecnie jest to około 41% respondentów, podczas gdy przed kwartałem było to około 48%, a przed rokiem aż 57%. Wśród nich 37% „nieco oszczędza” (wobec około 44% w poprzednim badaniu i wobec około 51% przed rokiem), a tylko około 4% oszczędza dużo. W porównaniu do wskazań historycznych grupa gospodarstw domowych, która jest w stanie oszczędzać z bieżącego dochodu, jest nadal relatywnie duża, jednak w tym obszarze obserwujemy wyraźny trend spadkowy.
Zwiększył się również udział tych respondentów, którzy twierdzą, że ich dochód z trudem starcza na bieżące wydatki - jest ich obecnie 35,5% (wobec około 33% poprzednio). Najbardziej jednak niepokoi fakt, że odsetek tych, którzy wpadają w długi wzrósł do około 10% (wobec około 6% poprzednio i około 4% przed rokiem). Rośnie więc udział respondentów, którzy nie są w stanie oszczędzać, a aż 23% respondentów jest na minusie, redukuje swoje oszczędności lub zadłuża się. Przed kwartałem było ich około 18%, a przed rokiem około 16%.
Zobacz jakie informacje możesz uzyskać w Krajowym Rejestrze Długów.
- Gospodarstwa domowe, podobnie jak przedsiębiorcy, planują swoje dochody i wydatki z wyprzedzeniem na określony czas. Wszelkie czynniki powodujące „odstępstwa” od planu, jak choćby te spowodowane wprowadzaniem nowych regulacji, wywołują dezorientację i wpływają na percepcję tej grupy społecznej. Dlatego poza czynnikami ekonomicznymi, które wywierają wpływ na najnowsze wyniki badania, należy również zwrócić uwagę na otoczenie geopolityczne i ogólny klimat związany z nowymi przepisami, na przykład tzw. Polskim Ładem, które bezpośrednio dotykają naszych kieszeni – mówi mec. Marcin Czugan, Prezes Zarządu ZPF.
Czynniki ograniczające zdolność do oszczędzania
W bieżącym badaniu poddano też analizie czynniki, które powodują brak zdolności do oszczędzania. Najczęściej wskazywany czynnikiem jest „wzrost kosztów utrzymania w ostatnim okresie (wzrost inflacji)” - wskazało tak aż 83% respondentów. Wysoka inflacja zwiększa nasze wydatki i wynikowo zmniejsza nasze wolne zasoby do oszczędzania. Jednocześnie aż 84% badanych obawia się dalszego wzrostu cen i dwucyfrowego wskaźnika inflacji. Na drugim miejscu wśród czynników wskazywanych przez respondentów były „niskie dochody” (53%), a trzecim czynnikiem jest „chaos związany z wprowadzeniem Polskiego Ładu” (39%). Na pandemię wskazało 30%, a na wzrost rat kredytów 33%.
– Widać wyraźnie, że największym wrogiem oszczędności jest wysoka, niestabilna inflacja, która zwiększa wydatki i zjada dochody. Z naszego badania wynika, że aż 84% respondentów obawia się dwucyfrowej inflacji. Wiele grup wydatków już teraz drożeje w tempie dwucyfrowym i w percepcji gospodarstw domowych dwie cyfry mocno się zagnieździły. Istotnie na brak oszczędności wpływa też chaos związany z Polskim Ładem – ocenia dr Sławomir Dudek z IRG SGH.
Badanie zostało przeprowadzone na przełomie stycznia i lutego 2022 roku na reprezentatywnej grupie 1000 gospodarstw domowych.
INFORMACJE O MARCE
Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (wcześniejsza nazwa: Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce – Związek Pracodawców) powstał 27 października 1999 roku i skupia ponad sto kluczowych przedsiębiorstw z rynku finansowego w Polsce, w tym banki, firmy zarządzające wierzytelnościami, doradców i pośredników finansowych, przedsiębiorstwa pożyczkowe, zarządzające informacją gospodarczą, sprzedające produkty odwróconej hipoteki w modelu sprzedażowym, platformy crowdfundingowe oraz przedsiębiorstwa z branży ubezpieczeniowej. ZPF to Członek Rady Rozwoju Rynku Finansowego, powołanej do życia przez Ministra Finansów RP oraz Członek prestiżowej europejskiej organizacji samorządowej europejskiego przemysłu finansowego EUROFINAS (European Federation of Finance House Associations), zrzeszającej siedemnaście krajowych organizacji, reprezentujących ponad 1200 instytucji finansowych. ZPF ma w swoim dorobku badawczym kilkadziesiąt raportów, koncentrując się merytorycznie na obszarze kredytu.
