Stan sektora bankowego po III kw. 2016 r.
Obiecujący trend na rynku kredytów mieszkaniowych na początku ubiegłego roku zaczął się stopniowo odwracać już od maja, a III kw. 2016 r. można podsumować wynikiem udzielonych kredytów na kwotę 10 mld zł., co oznacza spadek w porównaniu z 2015 r. Spadki obserwuje się także w segmencie kredytów konsumpcyjnych, zarówno w liczbie udzielonych kredytów, jak i w liczbie osób je spłacających (kwota tych kredytów przewyższa nieco wyniki ubiegłoroczne). Słabo rozwija się wydawnictwo kart kredytowych, co może wynikać ze zmieniającej się polityki banków w tym segmencie.
Z danych BIK wynika, że przez 9 miesięcy 2016 r. (styczeń–wrzesień) udzielono o 2,5% mniej kredytów mieszkaniowych w porównaniu z 2015 r. Jest to wynik malejącej z miesiąca na miesiąc, począwszy od maja, liczby kredytów mieszkaniowych udzielanych w 2016 r. W rezultacie, w III kw. 2016 r. zawarto o 8,5% mniej (r/r) umów kredytowych w porównaniu z III kw. 2015 r. Warto zaznaczyć, że utrzymuje się dobra jakość portfeli mieszkaniowych, w tym także portfeli kredytów walutowych. Udziały rachunków opóźnionych w obsłudze w bilansach bankowych są zbliżone w obu portfelach. W III kwartale w portfelu walutowym wzrosła liczba kredytów, które weszły do statusu 90+, co wedle analityków BIK może być skutkiem dokonanych przez banki przeglądów portfeli.
Rośnie poziom zadłużenia w kredytach konsumpcyjnych, mimo spadku liczby kredytobiorców i liczby udzielanych kredytów konsumpcyjnych. W III kw. udzielono o 4% mniej kredytów niż przed rokiem, a ich wartość była zaledwie o 1% wyższa. W okresie styczeń – wrzesień 2016 r. wartość udzielonych kredytów konsumpcyjnych była wyższa niż w analogicznym okresie roku 2015 o 1,7%, i o taki sam procent wyższa w trzecim kwartale r/r.
BIK zaobserwował kontynuację spadkowego trendu w zakresie liczby kredytów udzielanych przez banki na niskie kwoty, mimo niskiej szkodowości w tym segmencie. Spadki w najniższym segmencie kwotowym (do 4 tys. zł) są wyrównywane przez firmy pożyczkowe.
Jakość spłat udzielanych kredytów konsumpcyjnych jest na dobrym, stabilnym poziomie. Choć maleje liczba kredytów opóźnionych w spłacie powyżej 30 dni, to w III kwartale zwiększyła się liczba przejść do statusów wyższych, tj. opóźnień w spłacie powyżej 60 i 90 dni. Sytuację wyraźnie ilustruje BIK Indeks Kondycji Kredytów Konsumpcyjnych (BIK Indeks KKK), który we wrześniu 2016 r. kształtował się na poziomie 64,6 pkt., czyli o 1,1 pkt. poniżej notowań w marcu i o 0,4 pkt. poniżej notowań z grudnia 2015 r.
Utrzymują się wyraźne spadki wydawnictwa kart kredytowych. W III kw. 2016 r. wydano o 13% mniej kart kredytowych w porównaniu z III kw. 2015 r. W okresie styczeń – wrzesień banki otworzyły 793 tys. rachunków kart kredytowych. Jest to najniższy poziom od 10 lat. Z kolei kwota limitów, w analogicznym okresie, na otwieranych rachunkach była tylko o 1,2% niższa niż w 2015 r. Wydaje się, że po obniżkach stawek interchange wydawcy kart koncentrują się na znanych sobie klientach, którym mogą przyznawać wyższe limity kredytowe.
Mimo mniejszej liczby nowych rachunków kart kredytowych, liczba posiadaczy kart kredytowych, po kilku latach spadków ustabilizowała się, a liczba osób z kartami aktywnymi nawet wzrosła. Od początku roku aż do września nowych posiadaczy kart przybyło 47 tys. (1%). Osób używających posiadaną kartę jest o 57 tys. więcej (2%).